Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

·     Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης

·     Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης

και Παράρτημα Β

·     Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση και η κατανόηση της έννοιας και του πολιτικού φαινόμενου των Μη Κυβερνητικών Οργάνωσεων.

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να είναι σε θέση:

(α) Να κατανοούν την  έννοια, σημασία και λειτουργία των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (ΜΚΟ), ως πεδίο της Πολιτικής Επιστήμης και ειδικότερα των επιμέρους θεματικών κατευθύνσεων της  Πολιτικής Κοινωνιολογίας και των Διεθνών Σχέσεων.

(β) Να γνωρίζουν βασικές όψεις της ιστορικής ανάδυσης των Μ.Κ.Ο. σε συγκριτική προοπτική με  άλλα πολιτικά φαινόμενα και κατηγορίες, όπως κόμματα, ομάδες πίεσης, κοινωνικά κινήματα.

(γ) Να κατανοούν τη συνθήκη και τους όρους μετάβασης της άσκησης-θέσμικης πολιτικής από το παραδοσιακό κρατοκεντρικό πεδίο της νεωτερικότητας στο σύγχρονο πεδίο της πολυκεντρικότητας όπως αυτό ορίζεται από την πολυμερή δυναμική σχέση  κράτος-διακυβερνητικοί θεσμοί-μη κυβερνητικές οργανώσεις.

(δ) Να γνωρίζουν βασικούς τρόπους και πεδία παρέμβασης των Μ.Κ.Ο., την πολυεπίπεδη σχέση που αναπτύσσεται με άλλους θεσμικούς φορείς όπως το κράτος και την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά και υπερεθνικούς-διακυβερνητικούς θεσμούς και οργανισμούς, στις σύγχρονες δυναμικές συνθήκες της παγκοσμιοποίησης, καθώς επίσης και τις δυνατότητες έμπρακτης παρέμβασης σε εθνικά πεδία άσκησης πολιτικής, όπως ο τομέας της κοινωνικής πολιτικής, αλλά και σε διεθνή ζητήματα όπως το μεταναστευτικό-προσφυγικό, η οικολογία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι έμφυλες σχέσεις  κ.α.

στ)  Το περιεχόμενο του μαθήματος όπως προκύπτει από το περίγραμμα της ύλης, είναι σχεδιασμένο για να καλύπτει, με προοπτική εμβάθυνσης,  θεματικές στις οποίες στηρίζεται το πρόγραμμα των μαθημάτων ανθρωπιστικής-κοινωνιολογικής κατεύθυνσης του Υπουργείου Παιδείας για την Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, ιδίως στις κλασικές θεματικές της πολιτικής κοινωνιολογίας (κόμματα-ομάδες πίεσης-κοινωνικά κινήματα), αλλά και στα σύγχρονα πεδία της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης.

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Ι. Ορισμός, έννοια, θεσμική αναγνώριση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.). Επιστημονικοί-θεματικοί τόποι του πολιτικού φαινομένου των Μ.Κ.Ο., ως πεδίου της Πολιτικής Επιστήμης και ειδικότερα της Πολιτικής Κοινωνιολογίας και των Διεθνών Σχέσεων.

ΙΙ.  Οι ΜΚΟ ως θεματικό της Πολιτικής Κοινωνιολογίας, σε συγκριτική προοπτική με τα υπόλοιπα βασικά πολιτικά φαινόμενα και θεσμίσεις, όπως κόμματα, ομάδες πίεσης, κοινωνικά κινήματα.

ΙΙΙ. Η σχέση ΜΚΟ και Νέων Κοινωνικών Κινημάτων. Η περίπτωση του κινήματος κατά της παγκοσμιοποίησης.

ΙV.  M.K.O. και Κοινωνία Πολιτών. Παρουσίαση της έννοιας της Κοινωνίας Πολιτών, όπως ιστορικά έχει διαμορφωθεί, καθώς και του σχετικού επιστημονικού διαλόγου στο ζήτημα. ΜΚΟ ως ενεργό τμήμα της σύγχρονης  Κοινωνίας Πολιτών στη συνάρθρωσή της με την Πολιτική Κοινωνία.

V. Από το κρατοκεντρικό πεδίο άσκησης πολιτικής στο πολυκεντρικό της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Η σχέση κράτους-διακυβερνητικών θσμών-ΜΚΟ

VΙ. Τυπολογία των ΜΚΟ- Η διάκριση μεταξύ επιχειρησιακών και υποστηρικτών ΜΚΟ

VΙΙ. ΜΚΟ ως τμήμα των διεθνικών κοινωνικών κινημάτων και ως τμήμα των θεσμών της πολυεπίπεδης διαδικασίας παγκόσμιας διακυβέρνησης.

VΙΙΙ. Κριτικές στο ρόλο και λειτουργία των ΜΚΟ : Αποτελεσματικότητα, δημοκρατική νομιμοποίηση, διαφάνεια-λογοδοσία, πηγές χρηματοδότησης.

ΙΧ.  Η παρουσία των Μ.Κ.Ο. στον τρίτο τομέα της οικονομίας και ειδικότερα στις κοινωνικές υπηρεσίες και οι αναπτυσσόμενες σχέσεις, ανταγωνιστικές και συμπληρωματικές με το κοινωνικό κράτος και τις αντίστοιχες υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Χ. Η ενεργοποίηση των ΜΚΟ στο τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικότερα στο πεδίο του μεταναστευτικού-προσφυγικού.   Διαφορετικά παραδείγματα δράσης  ΜΚΟ.

ΧΙ. Οι ΜΚΟ και το οικολογικό ζήτημα. Κυρίαρχες και εναλλακτικές προσεγγίσεις. Η περίπτωση της Greenpeace και του ευρύτερου πράσινου κινήματος

ΧΙΙ. Η διεθνής εμπειρία από τη δράση των ΜΚΟ στις διεθνοπολιτικές σχέσεις.  Παρουσία και  ρόλος των ΜΚΟ σε εθνικούς κοινωνικούς σχηματισμούς της Ανατολικής Ευρώπης, των Βαλκανίων και της Νότιας Αμερικής.

ΧΙΙΙ. Επανάληψη

2. Ανάρτηση βασικών στοιχείων των μαθημάτων στο e-class.

3. Έρευνα στη σχετική βιβλιογραφία και φάκελος κλασικών κειμένων.

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική  ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Διαμορφωτική

Τελική εξέταση (γραπτή ή προφορική κατά την εξεταστική του Ιουνίου (100%)

2)         Αφουξενίδης Α.- Συρακούλης Κ., Η δυναμική και τα όρια της κοινωνίας πολιτών, εκδόσεις Προπομπός, 2008

3)         Αράπογλου Β., Καβουλάκος Κ.Ι., Κανδύλης Γ., Μαλουτάς Θ., Η νέα κοινωνική γεωγραφία της Αθήνας : Μετανάστευση, ποικιλότητα και σύγκρουση, περ. Σύγχρονα Θέματα, τχ. 107/2009

4)         Βούλγαρης Γ., Κράτος και κοινωνία πολιτών στην Ελλάδα, περ. Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, τχ. 28/2006

5)         Γεωρμάς Κ., Η γεωπολιτική του κορωνοϊού, περ. Άρδην, τχ, 118/2020

6)         Ηλιόπουλος Η., Ουμανιταρισμός ή νομιμοποίηση του ιμπεριαλισμού, περ. Άρδην, τχ 19-20/1999

7)         Featherstone K.- Παπαδημητρίου Δ., Τα όρια του εξευρωπαϊσμού. Δημόσια πολιτική και μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα, εκδόσεις Οκτώ, 2010

8)         Καραμπελιάς Γ. (επιμ), ΜΚΟ και παγκοσμιοποίηση στην Ελλάδα, Εναλλακτικές εκδόσεις, 2014

9)         Κλαστρ Π., Η κοινωνία ενάντια στο κράτος, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 1992

10)     Λίβας Σ., Όψεις της Τουρκίας. Κρατική ιδεολογία και κοινωνία των πολιτών, εκδόσεις Παπαζήση, 2017

11)     Μπεκ Ο., Τι είναι η παγκοσμιοποίηση ; εκδόσεις Κατσανιώτης, 1999

12)     Ναξάκης Χ.-Χλέτσος Μ., Μετανάστες και μετανάστευση. Οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές πτυχές, εκδόσεις Πατάκης, 2001

13)     Νέγκρι Α.-Χαρτ Μ., Αυτοκρατορία, εκδόσεις Scripta, 2003

14)     Ντεμπρέ Ρ., Εγκώμιο των συνόρων, εκδόσεις Εστία, 2015

15)     Παπαμιχαήλ Γ. (επιμ), Μη κυβερνητικές οργανώσεις και κυρίαρχη πολιτική, εκδόσεις Monthly Review Imprint, 2005

16)     Πασέ Ρ., Οικολογία και περιβάλλον, εκδόσεις Επίκεντρο, 2007

17)     Ρακκάς Γ., Η βιομηχανία της αλληλεγγύης, Εναλλακτικές εκδόσεις, 2020

18)     Ρακκάς Γ., Μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα, συγκρούσεις : Από τον Άγιο Παντελεήμονα στην προσφυγική κρίση, Εναλλακτικής εκδόσεις, 2017

19)     Σάσεν Σ., Κοινωνιολογία της παγκοσμιοποίησης, εκδόσεις Μεταίχμιο, 2012

20)     Σκλιάς Π.- Χουλιάρας Α., Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και η διεθνής αναπτυξιακή συνεργασία, εκδόσεις Παπαζήση, 2002

21)     Στάιου Ε., Το πλαίσιο και τα μοντέλα επικοινωνίας των αυτο-οργανωμένων πρωτοβουλιών κοινωνικής αλληλεγγύης- Μια συμβολή στη συζήτηση περί κοινωνικού κράτους, εκδόσεις Παπαζήση, 2019

22)     Συλλογικό, Ο πολιτιστικός ιμπεριαλισμός, εκδόσεις Γόρδιος, 1997

23)     Σωτηρόπουλος Δ., Η ελληνική κοινωνία πολιτών και η οικονομική κρίση, εκδόσεις Ποταμός, 2017

24)     Ταρίκ Α., Η σύγκρουση των φονταμενταλισμών : Σταυροφορίες, Τζιχάντ και Νεωτερικότητα, εκδόσεις Άγρα, 2003

25)     Wallerstein I., Αντισυστημικά κινήματα, χθες και σήμερα, εκδόσεις Κουκκίδα, 2016