Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

·     Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης

·     Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης

και Παράρτημα Β

·     Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Αντικείμενο του μαθήματος αποτελούν οι έννοιες των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» και της «ασφάλειας», υπό το πρίσμα της Αστυνομίας ως φορέα επιβολής του νόμου και άσκησης του τυπικού κοινωνικού ελέγχου. Σε αυτόν τον ορίζοντα, θα αναλυθεί το θεσμικό πλαίσιο κατοχύρωσης και προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (καθώς και το περιεχόμενό τους). Επιπλέον, θα εξετασθεί το αστυνομικό φαινόμενο ως θεσμός με συγκεκριμένη οργάνωση και στοχοθεσία (λειτουργίες, πρότυπα αστυνόμευσης) και ως αποτέλεσμα συγκεκριμένων ιστορικών και κοινωνικοπολιτικών φάσεων. Το αστυνομικό σύστημα στην Ελλάδα, διακρινόμενο από την Ευρωπαϊκή και αγγλοσαξονική παράδοση, θα μελετηθεί ως προς τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, την οργάνωση και τις λειτουργίες του καθώς και τις τυπικές και άτυπες διαστάσεις της αστυνόμευσης.

Το μάθημα θα αναπτυχθεί στις ακόλουθες ενότητες:

1. Γνωριμία με τους φοιτητές και τις φοιτήτριες. Ενημέρωση των φοιτητών/τριών για τους μαθησιακούς στόχους και ανατροφοδότηση σχετικά με τις προσδοκίες τους. Παρουσίαση των βασικών αξόνων των διαλέξεων και του τρόπου διεξαγωγής του μαθήματος και των εξετάσεων. Εισαγωγή στις έννοιες των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», της «ασφάλειας» και της «δημόσιας ασφάλειας». Εισαγωγικές παρατηρήσεις στην έννοια της «κοινωνικής κατασκευής» του εγκλήματος και της επίδρασης που ασκεί στον ρόλο της αστυνομίας. Συνόψιση και συμπεράσματα.

2. Η θεσμική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων: Ο.Δ.Δ.Α., Ε.Σ.Δ.Α., Χάρτης Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε.. Οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η άρρηκτη σχέση τους με την κρατική εξουσία (εγκλήματα του κράτους): τα ανθρώπινα δικαιώματα ως κριτήριο διακυβέρνησης. Συνόψιση και συμπεράσματα.

3. Η αστυνόμευση υπό το πρίσμα της εγκληματολογικής έρευνας (κριτική εγκληματολογία, αριστερός ρεαλισμός, νεο-κλασσικές θεωρίες, το τετράγωνο και το τρίγωνο του εγκλήματος). Η Αστυνομία: ρόλος, λειτουργίες, αποστολή. Ιστορική αναδρομή στην ανάπτυξη του αστυνομικού συστήματος. Φάσεις διαμόρφωσης του ζητήματος της ασφάλειας και της δημόσιας αστυνομίας. Συνόψιση και συμπεράσματα. Συζήτηση για τις εργασίες των φοιτητών και φοιτητριών.

4. Αστυνόμευση και αντεγκληματική πολιτική: καθοριστικοί παράγοντες για τις τάσεις της αντεγκληματικής πολιτικής τα τελευταία 30 χρόνια. Τα πρότυπα αστυνόμευσης: κοινοτική αστυνόμευση, αστυνόμευση ανάλογα με το πρόβλημα, αστυνόμευση με βάση την επεξεργασμένη πληροφορία, αστυνόμευση μέσω τρίτων. Συνόψιση και συμπεράσματα.

5. Συνέχεια στα πρότυπα αστυνόμευσης: αστυνόμευση των εγκληματολογικά βεβαρημένων μικρο-περιοχών, αξιολόγηση του έργου της αστυνομίας, αστυνόμευση βασισμένη στην επιστημονική έρευνα, αστυνόμευση για την «αποκατάσταση της ποιότητας ζωής» / Μηδενική ανοχή (στόχοι, χαρακτηριστικά, κριτική). Συνόψιση και συμπεράσματα. Ανάγνωση κειμένου από το έργο «Οι φυλακές της μιζέριας» του L. Wacquant

6. Το ελληνικό αστυνομικό σύστημα: ιδιαιτερότητες και επιδράσεις. Διοικητική διάρθρωση της Αστυνομίας. Η διάκριση μεταξύ Αστυνομίας τάξης και Αστυνομίας ασφάλειας. Πρότυπα Αστυνομίας και αστυνόμευσης μετά την μεταπολίτευση: κοινοτική περίοδος και «ασφαλιστική περίοδος». Συνόψιση και συμπεράσματα.

7. Οργάνωση του αστυνομικού έργου: προσωπικό (διοίκηση, επιτελικό προσωπικό και τακτικό προσωπικό), αποστολή, υπηρεσίες φρούρησης, κράτησης και προστασίας. Συνόψιση και συμπεράσματα.

8. Οργάνωση της αστυνόμευσης και λογοδοσία: άμεση αστυνόμευση, λογοδοσία και συντονισμός υπηρεσιών. Παράπονα (προϋποθέσεις) και πειθαρχικός έλεγχος. Αρμοδιότητες αστυνομίας: πρόληψη (έρευνες, προστασία ανηλίκων, επιτήρηση) και καταστολή («Δικαστική αστυνομία», συλλήψεις, προστατευτική φύλαξη, καταδίωξη και αναζήτηση, παράσταση στα δικαστήρια, συνδρομή σε αρχές και ιδιώτες). Συνόψιση και συμπεράσματα.

9. Οι συναθροίσεις, οι συγκεντρώσεις και η χρήση όπλων ως ειδική κατηγορία αρμοδιοτήτων. Έννοια και διακρίσεις, απαγόρευση και διάλυση συγκεντρώσεων και συναθροίσεων, χρήση όπλων. Τυπικές και άτυπες διαστάσεις της αστυνόμευσης: αποτελεσματικότητα, εγκληματικότητα της Αστυνομίας, επαγγελματική νοοτροπία και υποπολιτισμός, επαγγελματική διαμόρφωση και κοινωνικοποίηση του προσωπικού, το κοινωνικό προφίλ του αστυνομικού. Συνόψιση και συμπεράσματα. Προβολή μουσικού βίντεο: I can’ t breathe.

10. Τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι παραβιάσεις τους από την Αστυνομία. Εκθέσεις ελληνικών και διεθνών αρχών: βία της αστυνομίας κατά τις δημόσιες συναθροίσεις, κράτηση υπό την ευθύνη της αστυνομίας, κακομεταχείριση των Ρομά, προσαγωγές, συλλήψεις, έρευνες, ρατσιστικά εγκλήματα. Νομολογία του Ε.Δ.Δ.Α.. Η αναποτελεσματικότητα στη διερεύνηση της κρατικής βίας ως αποτέλεσμα της έλλειψης ανεξάρτητου μηχανισμού ή φορέα ελέγχου και συστημικών παραγόντων. Μελέτες περίπτωσης: περιστατικά αστυνομικής βίας που αναφέρονται στο υποχρεωτικό σύγγραμμα και περιγραφή των «αμάχων» των ελληνικών πόλεων. Συνόψιση και συμπεράσματα.

11. Η Αστυνομία ως θύμα: ποσοτικά δεδομένα και λόγοι θυματοποίησης των αστυνομικών. Η ειδική περίπτωση της δυνατότητας αυτο-προστασίας εντός της αστυνομίας ως γραφειοκρατικού οργανισμού. Εκπαίδευση των αστυνομικών: η συνθετότητα του ζητήματος της εκπαίδευσης και προτεινόμενο πλαίσιο αρχών. Συνόψιση και συμπεράσματα. Συζήτηση με ειδικό προσκεκλημένο/η.

12. Συνοπτική περιγραφή του περιεχομένου όλων των διαλέξεων και διερεύνηση/συζήτηση σχετικά με την κάλυψη των μαθησιακών στόχων και των προσδοκιών των φοιτητών και φοιτητριών. Προβολή ταινίας: «Το Μίσος» του Μ. Κασσοβίτς. Συζήτηση.

13. Παρουσιάσεις των εργασιών των φοιτητών/τριών. Συζήτηση.

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική  ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Στην τελική αξιολόγηση λαμβάνεται υπόψη:

1) Η εκπόνηση μελέτης και η παρουσίαση μελέτης,

2) Η γραπτή εξέταση.

Εκπόνηση και παρουσίαση εργασιών:

Ισχύουν τα κριτήρια της συγγραφής ακαδημαϊκών κειμένων, δοκιμίων και της παρουσίασης  ακαδημαϊκών εργασιών. Τα κυριότερα κριτήρια είναι η ακρίβεια και σαφήνεια της χρήσης της ορολογίας, η ξεκάθαρη οργάνωση του περιεχομένου και η κατάλληλη αξιοποίηση της βιβλιογραφίας για την ανάπτυξη του θέματος της εργασίας. Στην παρουσίαση  είναι απαραίτητη η χρήση ΤΠΕ.

Βιδάλη, Σ. (2012), Αστυνοµία, έλεγχος του εγκλήµατος και ανθρώπινα δικαιώµατα. Αθήνα: Νοµική Βιβλιοθήκη

Φάκελος μαθήματος με επίσημες εκθέσεις ανεξάρτητων αρχών, οργανισμών προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου κ.λπ., αναρτημένος στο e-class

Πρόσθετη:

Ελληνική

Βιδάλη, Σ. (2007), Έλεγχος του εγκλήματος και Δημόσια Αστυνομία. Τομές και συνέχειες στην Αντεγκληματική Πολιτική, Α και Β. Αθήνα – Κομοτηνή: Α.Ν. Σάκκουλας

Γασπαρινάτου, Μ. (2016), «Ανήλικοι εν δυνάμει παραβάτες και αστυνόμευση εν καιρώ κρίσης», σε Γασπαρινάτου, Μ. (2016), (επιμ.), Έγκλημα και ποινική καταστολή σε εποχή κρίσης, Τιμητικός Τόμος για τον Καθηγητή Ν. Κουράκη, Αθήνα: εκδ. Αντ. Σάκκουλα, σσ. 2044-2068.

Cohen, S. (2021), Καταστάσεις άρνησης: Μαθαίνοντας για τις θηριωδίες και τον πόνο, μτφρ. Σπυρέα, Σ., Αθήνα: Τόπος

Δουζίνας, Κ. (2006), Το τέλος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Αθήνα: Παπαζήσης

Λαμπροπούλου, Ε. (2001), Εσωτερική ασφάλεια και κοινωνία του ελέγχου, Αθήνα: Κριτική

Μαυρίδης Σ. (2015), Το δίλημμα Ελευθερία ή Ασφάλεια στην ανάπτυξη της κοινωνικής ζωής και η περιστολή δικαιωμάτων και ελευθεριών, Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη

Παπαθεοδώρου, Θ. (2005), Δημόσια ασφάλεια και αντεγκληματική πολιτική, Συγκριτική προσέγγιση, Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη

Παρασκευόπουλος, Ν. (2003), Οι πλειοψηφίες στο στόχαστρο. Τρομοκρατία και κράτος δικαίου, Αθήνα: Πατάκης

Σαματάς, Μ. [επιμ.] (2010), Όψεις της νέας παρακολούθησης. Διεθνείς και Ελληνικές προσεγγίσεις, Αθήνα: Βιβλιόραμα

Σπανού, Κ. (2005), Η πραγματικότητα των δικαιωμάτων, πολιτικές και πρόσβαση σε υπηρεσίες, Αθήνα: Σαββάλας

Σταμούλη, Ε. (2015), Πολιτικές ασφάλειας στην Ελλάδα σε σχέση με το οργανωμένο έγκλημα και την τρομοκρατία και οι συνέπειες τους στην αντεγκληματική πολιτική, Διδακτορική Διατριβή διαθέσιμη στο: http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/36625#page/24/mode/2up

Συμεωνίδου-Καστανίδου, Ε. (2013), Κατάχρηση εξουσίας & ανθρώπινα δικαιώματα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη: Σάκκουλας

Τζαννετάκη, Τ. (2006), Ο νεοσυντηρητισμός και η πολιτική της μηδενικής ανοχής, Αθήνα: Αντ.Ν. Σάκκουλας

Τσαπόγας Μ., Χριστόπουλος, Δ. [επιμ.] (2004), Τα δικαιώματα στην Ελλάδα 1953-2003. Από το τέλος του εμφυλίου στο τέλος της μεταπολίτευσης, Αθήνα: Καστανιώτης

Ξενόγλωσση

Brodgen, M. (1987), ‘The emergence of the police: the colonial dimension’, British Journal of Criminology 27(1): 4-14

Downes, D., Rock, P., Chinkin, C., Gearty, C. [eds] (2011), Crime, Social Control and Human Rights. From Moral Panics to States of Denial. Essays in Honour of Stanley Cohen, Oxon: Routledge

Green, P., Ward T. (2004), State Crime. Governments, Violence and Corruption, London: Pluto Press

Kutnjak Ivkovic, S. (2005), Fallen blue knights: controlling police corruption, Oxford: Oxford University Press

Lea, J., Young, J. (1993), What is to be done about Law and Order?, London: Pluto Press

O’ Neil, M., Marks, M., Singh, A.M. (2007), Police occupational culture: new debates and directions, Amsterdam: Elsevier JAI

Tonry, M. and Morris, N. (1992), Modern policing, Chicago: University of Chicago Press

Rawlings, P. (2002), Policing: a short history, Cullompton: Willan Publishing

Reiner, R. (2000), Politics of the police, Oxford: Oxford University Press

Η εκπόνηση εργασιών και οι παρουσιάσεις φοιτητών και φοιτητριών που γίνονται στο πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος λαμβάνονται υπόψη ως εκπαιδευτικές δραστηριότητες ενισχυτικές του βαθμού κατά 2 το πολύ μονάδες. Για να προσμετρηθεί ο ενισχυτικός βαθμός οι εξεταζόμενοι/-ες φοιτητές/-ήτριες πρέπει να βαθμολογηθούν τουλάχιστον με πέντε στις γραπτές εξετάσεις.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της εξέτασης είναι δυνατή η επικοινωνία με τη διδάσκουσα με τον τρόπο που αναφέρεται ανωτέρω και μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας teams, με σύνδεσμο που ανακοινώνεται πριν από τις εξετάσεις. Μέσω της ίδιας πλατφόρμας εξετάζονται προφορικά οι φοιτητές και φοιτήτριες που έχουν αυτό το δικαίωμα, στα ίδια θέματα με αυτά των γραπτών εξετάσεων.

Εκπρόθεσμη υποβολή των απαντήσεων δεν γίνεται δεκτή εκτός εάν οφείλεται σε τεχνικό πρόβλημα και ενημερωθεί η διδάσκουσα πριν από τη λήξη του χρόνου υποβολής.